Do obowi?zków pracodawców nale?y m.in. wspó?dzia?anie z pracownikiem w gromadzeniu dokumentacji niezb?dnej do przyznania ?wiadczenia, wydawanie pracownikowi lub organowi rentowemu za?wiadcze? niezb?dnych do ustalenia prawa do ?wiadcze? i ich wysoko?ci, a tak?e poinformowanie bezzw?ocznie, po ?mierci pracownika, pozosta?ej po nim rodziny o warunkach uzyskania renty rodzinnej, przygotowania wniosku o rent? i przed?o?enia go organowi rentowemu.
P?atnik sk?adek na ??danie organu rentowego jest zobowi?zany do wystawienia za?wiadcze? w celu udowodnienia sk?adkowego okresu ubezpieczenia oraz niesk?adkowych okresów pobierania: wynagrodzenia za czas niezdolno?ci do pracy wyp?aconego na podstawie przepisów kodeksu pracy, zasi?ków z ubezpieczenia spo?ecznego (chorobowego lub opieku?czego), ?wiadczenia rehabilitacyjnego - przy czym, co do zasi?ków i ?wiadczenia - równie? po ustaniu obowi?zku ubezpieczenia.
Na p?atnika sk?adek na?o?ono równie? obowi?zek wystawiania za?wiadcze? w celu udowodnienia okresów pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, okresów pracy górniczej, okresów pracy na kolei, a tak?e za?wiadczenia o wysoko?ci przychodu stanowi?cego podstaw? wymiaru sk?adek na ubezpieczenie spo?eczne, wyp?aconego za okresy, za które przychód ten przys?uguje, jak równie? o wysoko?ci wyp?aconych wynagrodze? za czas niezdolno?ci do pracy, ?wiadcze? i zasi?ków oraz innych nale?no?ci.
Emerytury i renty podlegaj? corocznie waloryzacji od dnia 1 marca. Przez waloryzacj?, zwan? indeksacj?, nale?y rozumie? proces przeliczenia nale?no?ci pieni??nych, wymuszony zmian? warunków spo?eczno ekonomicznych. Waloryzacja polega na pomno?eniu kwoty ?wiadczenia i podstawy jego wymiaru przez wska?nik waloryzacji. Waloryzacji podlega kwota ?wiadczenia i podstawa jego wymiaru w wysoko?ci przys?uguj?cej ostatniego dnia lutego roku kalendarzowego, w którym przeprowadza si? waloryzacj?. Waloryzacja obejmuje emerytury i renty przyznane przed terminem waloryzacji.
Wska?nik waloryzacji to ?rednioroczny wska?nik cen towarów i us?ug konsumpcyjnych w poprzednim roku kalendarzowym zwi?kszony o co najmniej 20 % realnego wzrostu przeci?tnego wynagrodzenia w poprzednim roku kalendarzowym. Jednocze?nie, zmiana wysoko?ci emerytur i rent w ramach waloryzacji nast?puje z urz?du, a je?eli wyp?ata ?wiadczenia by?a wstrzymana - po jej wznowieniu, z uwzgl?dnieniem wszystkich kolejnych waloryzacji i waloryzacji dodatkowych, przypadaj?cych w okresie wstrzymania wyp?aty.
Prezes G?ównego Urz?du Statystycznego og?asza, w formie komunikatu, w Dzienniku Urz?dowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski" ?rednioroczny wska?nik cen towarów i us?ug konsumpcyjnych ogó?em, a tak?e ?rednioroczny wska?nik cen towarów i us?ug konsumpcyjnych dla gospodarstw domowych emerytów i rencistów - w poprzednim roku kalendarzowym, a w terminie do 7 roboczego dnia lutego realny wzrost przeci?tnego wynagrodzenia w poprzednim roku kalendarzowym.